Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), sosyal medya platformlarını doğrudan ilgilendiren kritik bir yönetmelik değişikliği taslağını kamuoyunun görüşüne sundu. Yeni düzenleme, Facebook, X (eski adıyla Twitter), WhatsApp ve YouTube gibi küresel internet platformlarına Türkiye’de şirket kurma zorunluluğu getirirken, “milli güvenlik” ve “kamu düzeni” gerekçesiyle erişim engeli yetkisini BTK’ya veriyor. Taslak, hükümetin dijital alanı daha sıkı denetleme hamlesi olarak yorumlanıyor.
Yetkilendirme Zorunluluğu Genişliyor, Şirket Kurma Şartı Geliyor
“Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliği”nde yapılması planlanan değişiklik, sosyal medya şirketlerine getirilen temsilci bulundurma yükümlülüğünü daha ileri taşıyor. Halen 1 milyonun üzerinde kullanıcısı olan platformlara uygulanan bu kural, artık Türkiye’de şirket kurma zorunluluğu ve BTK’dan yetki alma yükümlülüğüyle tamamlanacak.
Yeni düzenlemeye göre, sosyal medya platformları Türkiye’de anonim ya da limited şirket kurmak zorunda olacak. Bu şirketlerin tüm hisseleri yurt dışındaki ana şirkete ait olabilecek. Taslak uyarınca, yeni yükümlülükler 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girecek.
BTK’ya Sosyal Medya Üzerinde Doğrudan Müdahale Yetkisi
Taslakta en dikkat çeken düzenlemelerden biri ise, sosyal medya platformlarına erişimin BTK tarafından “doğrudan engellenebilmesi” yönündeki hüküm. Taslağın 4. maddesiyle mevcut yönetmeliğin 25. maddesine eklenmesi planlanan yeni fıkra, BTK’ya şu yetkiyi veriyor:
“Kurum, millî güvenlik, kamu düzeni, kamu sağlığı ve benzeri kamu yararı gerekleri çerçevesinde, yetkilendirmeye tabi olup olmadığına bakılmaksızın şebekeler üstü hizmet sağlayıcıların ilgili uygulama veya internet sitesine erişimin doğrudan engellenmesine karar verebilir.”
Bu düzenleme, sadece yetki almış değil, Türkiye’de herhangi bir şekilde faaliyet gösteren tüm dijital platformları kapsıyor. Böylece BTK, gerek gördüğü anda, herhangi bir mahkeme kararına gerek duymadan bir sosyal medya uygulamasının erişimini engelleyebilecek.
Yükümlülükler Artıyor, Cezalar Sertleşiyor
Taslak düzenlemeye göre sosyal medya şirketleri, yalnızca şirket kurmakla kalmayacak; yetkilendirme ücreti ödeyecek, evrensel hizmet katkı payına tabi olacak ve sektörel verilerden kişisel veri güvenliğine kadar pek çok alanda BTK’ya karşı yükümlülük üstlenecek. Bu yükümlülükler arasında:
• Tüketicinin korunması,
• Rekabet kurallarına uyum,
• Şebeke ve bilgi güvenliği,
• Kamu düzeni ve milli güvenliğe ilişkin raporlama,
• Kişisel verilerin korunması,
• Hizmetin askıya alınması veya durdurulması gibi idari tedbirler de yer alıyor.
Bu şartlara uymayan platformlar, 1 milyon TL’den 30 milyon TL’ye kadar değişen idari para cezalarıyla karşı karşıya kalacak. Ayrıca altı ay içinde yetki almayan şirketlerin bant genişliği yüzde 95 oranında daraltılacak; üç ay içinde yükümlülüklerini hâlâ yerine getirmeyenlerin ise erişimi tamamen engellenecek.
Eleştiriler: Dijital Alanın Siyasi Denetimi Güçleniyor
Taslağın kamuoyuna yansımasıyla birlikte, söz konusu düzenlemelerin ifade özgürlüğü ve dijital haklar açısından ciddi riskler taşıdığı yönünde eleştiriler yükselmeye başladı. Uzmanlara göre, “milli güvenlik” gibi muğlak gerekçelerle herhangi bir sosyal medya platformunun erişiminin BTK kararıyla durdurulabilmesi, hükümetin sosyal medyadaki muhalif sesleri susturmak için yeni bir yasal zemin hazırladığı şeklinde yorumlanıyor.
Dijital haklar savunucuları ve sivil toplum kuruluşları ise bu düzenlemeyle birlikte, Türkiye’nin otoriter dijital kontrol uygulamaları açısından daha sert bir çizgiye yöneldiğini vurguluyor.
Yönetmelik taslağı, şu an için kamuoyunun görüşüne açık. Görüşler değerlendirildikten sonra son hali verilerek Resmi Gazete’de yayımlanması bekleniyor.
Kaynak:
Ekonomim.com – “BTK Sosyal Medya Düzenlemesi”
BTK Yönetmelik Taslağı Görüş Duyurusu
