Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2025 su yılı raporu, Türkiye’nin ciddi bir iklim kriziyle karşı karşıya olduğunu gözler önüne serdi. Ülke genelinde yağışlar uzun yıllar ortalamasının %26, geçen yılın aynı dönemine göre ise %29 azaldı. Marmara, Ege, Akdeniz ve İç Anadolu başta olmak üzere birçok bölgede orta ve üzeri şiddette meteorolojik kuraklık yaşanıyor. Uzmanlar, bu tabloya rağmen su yönetiminde yeterli önlem alınmadığına dikkat çekiyor.
Yağış Verileri Alarm Veriyor
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM), 1 Ekim 2024 – 30 Eylül 2025 tarihlerini kapsayan 2025 su yılı verilerini açıkladı. Rapora göre Türkiye genelinde metrekareye düşen yağış miktarı 422,5 kilogram oldu. Bu değer, uzun yıllar ortalamasının %26, geçen yılın aynı dönemine göre ise %29 daha düşük.
Yağış verileri, 1973’ten bu yana ölçülen en düşük seviyeye işaret ediyor. Uzmanlara göre bu tablo, tarımsal üretimden içme suyuna, enerjiden ekosistem dengesine kadar birçok alanda ciddi krizlere kapı aralayabilir.
Bölgelere Göre Durum: Marmara, Ege ve İç Anadolu’da Derin Kuraklık
MGM raporuna göre Marmara Bölgesi’nde yağışlar normaline göre %34, 2024 su yılına göre %29 azaldı. Ege’de bu oran normaline göre %28, geçen yıla göre %14; Akdeniz’de ise normaline göre %31, geçen yıla göre %26 olarak ölçüldü.
İç Anadolu Bölgesi’nde kuraklık daha belirgin: Yağışlarda normaline göre %35, geçen yıla göre %34 düşüş yaşandı. Bu durum, hem tarım hem de yer altı su kaynakları için kritik bir alarm seviyesi anlamına geliyor.
Karadeniz Bölgesi’nde azalma sınırlı olsa da (%4), Doğu Anadolu’da %25, Güneydoğu Anadolu’da ise %53’lük bir azalma kaydedildi. Güneydoğu’da geçen yıla göre düşüş %60’ı buldu.
Yağış Eşitsizliği: Giresun’da Artış, Hatay’da Düşüş
Verilere göre en fazla yağış Rize’de metrekareye 1812,1 kilogram olarak ölçüldü. Normaline göre en fazla artış ise %30 ile Giresun’da gerçekleşti.
Ancak tablo ülke genelinde oldukça dengesiz: En az yağış 182,8 kilogramla Şanlıurfa’da kaydedildi. Normaline göre en fazla azalma ise %66 ile Hatay’da yaşandı. Bu eşitsizlik, iklim kriziyle birlikte bölgesel su güvenliğinde büyük dengesizlikler yaratıyor.
65 ilde son 40 yılın en düşük yağış seviyeleri ölçülürken, Mardin, Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli gibi illerde son 21 yılın en kurak eylül ayı kayıtlara geçti. Mardin’de eylül ayında hiç yağış düşmedi.
Sıcaklık Artışı Kuraklığı Derinleştiriyor
2025 su yılı verileri yalnızca yağışların azaldığını değil, sıcaklıkların da mevsim normallerinin üzerinde seyrettiğini ortaya koyuyor. Eylül ayı ortalama sıcaklığı 21,7 °C ile normallerin 0,8 °C üzerinde ölçüldü. Bu, son 55 yılın en sıcak 11. eylül ayı olarak kayıtlara geçti.
En yüksek sıcaklık 44,6 °C ile Şırnak Cizre’de, en düşük sıcaklık ise -2,4 °C ile Erzurum’da ölçüldü. Artan sıcaklıklar, buharlaşmayı artırarak mevcut su kaynaklarını daha da azaltıyor.
Kuraklık Haritası: Ülke Genelinde “Kırmızı Alarm”
Temmuz, ağustos ve eylül aylarını kapsayan kuraklık değerlendirme raporu, Marmara’nın tamamında, Ege’nin büyük bölümünde ve İç Anadolu’da orta ve üzeri şiddette meteorolojik kuraklık yaşandığını gösteriyor.
Akdeniz, Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde de farklı yoğunluklarda kuraklık gözlemlendi. Aksaray, Konya, Niğde, Hatay, Kilis, Adana, Antalya, Mersin gibi illerde tarımsal üretimi tehdit eden düzeyde kuraklık tespit edildi.
Uzmanlara göre bu tablo, Türkiye’nin su yönetimi politikalarının yeniden ele alınması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Barajlardaki doluluk oranları azalırken, tarımsal sulama ve içme suyu rezervleri de ciddi risk altında.
İklim Krizinin Ayak Sesleri
İklim bilimciler, Türkiye’nin artık “dönemsel kuraklık” değil “kalıcı kuraklık” riskiyle karşı karşıya olduğunu vurguluyor. Yağış rejiminin bozulması, sıcaklık artışı ve kötü su yönetimi politikaları birleştiğinde tablo daha da ağırlaşıyor.
Çözüm önerileri arasında yeraltı su kaynaklarının korunması, tarımda su verimliliği politikalarının uygulanması ve iklim değişikliğine uyum stratejilerinin güçlendirilmesi yer alıyor.
- NHY / Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2025 Su Yılı Raporu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verileri
