Gıda devi Nestle, küresel ölçekte 16 bin çalışanını işten çıkararak operasyonlarını sadeleştirmeyi ve yüksek kârlı ürünlere odaklanmayı hedefliyor. Hisse değeri son üç yılda yüzde 35 gerileyen şirket, tasarrufla yeniden yükselişin kapısını aralamaya çalışıyor.
Yeniden Yapılanma Hamlesi: Beyaz Yaka Ağırlıklı Tasfiye
Nestle, yeni CEO Philipp Navratil yönetiminde büyük bir yeniden yapılanma planı açıkladı. Buna göre şirket, iki yıl içinde dünya genelinde 16 bin kişiyi işten çıkaracak. Bu rakamın 12 bini yönetim ve ofis çalışanlarından, 4 bini ise üretim, lojistik ve tedarik zinciri birimlerinden oluşacak.
Şirketin hedefi; operasyonel yapıyı sadeleştirmek, yüksek getiri sağlayan kahve, şekerleme ve premium ürünlere odaklanmak. Aynı zamanda su ve takviye ürünleri gibi diğer birimler için stratejik portföy incelemeleri de yapılacak.
Kârlılık Baskısı: Satışlar Yavaşladı, Maliyetler Arttı
Nestle’nin bu hamlesinin arkasında son yıllarda artan dış maliyet baskısı, düşen hisse değeri ve zayıf satış büyümesi bulunuyor. Şirketin hisseleri 2022’den bu yana yüzde 35 değer kaybetti.
2024’te satış büyümesi yüzde 2,2 ile son yılların en düşük seviyesine gerilerken, 2025’in ilk dokuz ayında oran yalnızca yüzde 3,3’e çıktı. Döviz kurları ve ABD’nin uyguladığı yüzde 39’luk ithalat tarifesi gibi faktörler, kâr marjlarını daraltmaya devam ediyor.
Şirket, planlanan işten çıkarmalar sayesinde yıllık 1 milyar İsviçre frangı tasarruf hedefliyor. Toplam tasarruf miktarının ise 2027 sonuna kadar 3 milyar İsviçre frangına ulaşması bekleniyor.
Yönetim Krizi ve Yeni CEO’nun Stratejisi
Yeniden yapılanma süreci, Nestle’nin yönetim kadrosunda yaşanan sarsıntıların hemen ardından geldi.
- Eski CEO Laurent Freixe, etik ihlali gerekçesiyle Eylül ayında görevden alınmıştı.
- Yönetim kurulu başkanı Paul Bulcke planlanandan önce istifa etti; yerine eski Inditex CEO’su Pablo Isla atandı.
- CEO koltuğuna ise Philipp Navratil geçti.
Navratil, şirketin “daha hızlı değişmesi” gerektiğini vurgulayarak performans odaklı bir strateji benimsedi. Bu adımın, küresel rekabet koşullarında Nestle’yi yeniden güçlü bir pozisyona taşımayı amaçladığı belirtiliyor.
Piyasa Tepkisi: Hisseler Yükseldi
Yönetim değişikliği ve yeniden yapılanma duyurusunun ardından Nestle’nin hisse fiyatı yüzde 8’in üzerinde yükseldi. Şirket, özellikle Nescafe kahve, KitKat çikolata ve Maggi gibi markalardaki fiyat artışlarının katkısıyla 2025’in üçüncü çeyreğinde beklentilerin üzerinde yüzde 1,5 gerçek iç büyüme elde etti.
Analistler, yeniden yapılanma sürecinin şirketi eski kârlılık seviyelerine taşıyabileceğini belirtiyor. Quilter Cheviot analisti Chris Beckett’e göre, “Yıl sonu beklentileri teyit edildi. Hisseler sektör ortalamasına göre indirimli işlem görüyor. Birkaç güçlü çeyrek daha, hikâyeyi tamamlayabilir.”
Küresel Gıda Devinde Kâr – Emek Çatışması
Nestle’nin yeniden yapılanma hamlesi, tasarruf ve kârlılık adına kitlesel işten çıkarmaların meşrulaştırıldığı yeni bir küresel eğilime işaret ediyor. Şirket, sermaye piyasalarına güven vermeye çalışırken, on binlerce çalışanın geleceği belirsizliğe sürükleniyor.
Bu tablo, çok uluslu şirketlerin kriz zamanlarında önceliği emekçilerden çok sermaye sahiplerine verdiği yönündeki eleştirileri güçlendiriyor. Nestle örneği, küresel tedarik zincirinde “tasarruf”un bedelini kimin ödediğini yeniden tartışmaya açıyor.
- NHY / Associated Press, Reuters, Bloomberg, Financial Times