Yükselen girdi maliyetleri, düşük ürün fiyatları ve destek eksikliği, Niğde’de üreticileri üretimden çekilme noktasına getirdi. Patates üreticileri, “Çalışa çalışa battık” diyerek tarım politikalarındaki çöküşe dikkat çekti. CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, kamucu bir tarım politikası çağrısı yaptı.
Türkiye’nin önemli tarım merkezlerinden biri olan Niğde’de üreticiler, derinleşen ekonomik kriz, artan maliyetler ve destek eksikliği nedeniyle üretimden umudunu kesmiş durumda. CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer’in bölgede üreticilerle bir araya geldiği görüşmede, çiftçilerin yaşadığı tablo, tarım politikalarındaki yapısal sorunları bir kez daha görünür kıldı.Yüksek girdi maliyetleri ve düşük satış fiyatları arasına sıkışan üreticiler, tarımdan kopuş sürecinin hızlandığını belirtiyor. Görüşmeye katılan üretici Şaban Akkoyun, “Çalışa çalışa battık, bu toprakta battık. Bundan sonra eken namerttir” sözleriyle içinde bulundukları durumu özetledi.
Girdi maliyetleri üreticiyi boğuyor
55 dönümlük alanda üretim yapan Akkoyun, 650 bin TL nakit sermayeye ek olarak 140 bin TL gübre borcuyla sezona başladığını, sezon sonunda ise 1 milyon 100 bin TL maliyetle karşılaştığını ifade etti. Ancak 30 dönüm patatesten elde ettiği gelir 250 bin TL ile sınırlı kaldı. Toplam kazancı 500 bin TL’yi bulmasına rağmen zararı katlandı.Devlet desteğinden yoksun olduklarını vurgulayan Akkoyun, “Mazot desteği, gübre desteği diyorlar ama ben bir lira bile destek almadım. On yıldır profesyonel çiftçilik yapıyorum, her defasında zararla çıktım” dedi. Patatesini maliyetin altında satmak zorunda kaldığını söyleyen üretici, fiyat farkına da dikkat çekti: “Market zincirleri 7,5 liraya fiyat açıklıyor, aracılar 4-5 liraya alıyor, market rafında 19 liraya satılıyor. Köylünün elinde sadece 4 lira kalıyor.”
Tarladan markete fiyat uçurumu
Gıda enflasyonunun en çarpıcı göstergelerinden biri olan tarladan markete fiyat farkı, üreticinin kazancını neredeyse yok ediyor. Gürer, bu farkın aracıların elinde oluştuğuna dikkat çekerek, “Tarlada 4-5 lira olan patatesin kilosu markette 17-19 liradan satılıyor. Üretici maliyetine satamıyor. Aradaki farkı kim yiyor?” diye sordu.Gürer, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin devreye girmesi gerektiğini belirterek, “Devlet kamucu bir anlayışla piyasaya müdahale etmeli. Üreticinin emeğini koruyacak mekanizmalar kurulmazsa hem çiftçi hem tüketici kaybeder” dedi.
Genç üreticiler umutsuz: “Avrupa’ya gitmenin yollarını arıyoruz”
Tarım sektöründeki krizin bir diğer yansıması da genç üreticilerin umutsuzluğu. Görüşmede söz alan bir genç üretici, “Şurada dört tane genç çiftçi var, Avrupa’ya gitmenin yollarını arıyorlar” diyerek kırsalda yaşanan çöküşe dikkat çekti. Kırsal bölgelerde tarımdan çekilmenin yalnızca ekonomik değil, demografik sonuçları da olacağı uyarısı yapıldı.Gürer, “Üretici de tüketici de dertli. Bu tablo sürdürülemez. Kamucu bir tarım politikası hayata geçirilmedikçe hem üretici kaybedecek hem ülke tarımı çökecek” sözleriyle uyarıda bulundu.
