CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in açıkladığı Ekim 2025 Basın Özgürlüğü Raporu, Türkiye’de gazetecilere yönelik baskıların ulaştığı vahim tabloyu ortaya koydu. Rapora göre sadece bir ay içinde 60 gazeteci yargılandı, beş gazeteci gözaltına alındı, üçü tutuklandı. Çakırözer, “Gazeteciler öldürülüyor, kanallara kayyum atanıyor. Türkiye basın özgürlüğü açısından en karanlık aylarını yaşıyor” dedi.
Yargı baskısı ve tutuklamalar: “Gazeteciler hakim karşısında”
CHP’li Utku Çakırözer’in hazırladığı rapora göre, Ekim 2025’te en az 60 gazeteci haberleri veya sosyal medya paylaşımları nedeniyle hakim karşısına çıktı.
Tutuklu gazeteciler Fatih Altaylı, Furkan Karabay ve Ercüment Akdeniz bu ayın dikkat çeken davaları arasında yer aldı. Akdeniz, 247 gün sonra tahliye edilirken, Altaylı ve Karabay hâlâ tutuklu bulunuyor.
Çakırözer, bu tabloyu “basın özgürlüğünün nefessiz kaldığı bir dönem” olarak niteledi:
“Gazeteciler sokakta dövülerek öldürülüyor, mahkeme salonlarında yargılanıyor. Kayyumlarla medya susturuluyor. Basın özgürlüğü, adaletle birlikte çöküyor.”
Kayyum gölgesi: TELE1 ve Flash TV’de işsizlik dalgası
Raporda, TELE1 ve Flash TV’ye kayyum atanması süreci, basın tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir müdahale olarak tanımlandı.
TELE1 Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’na yönelik “casusluk” soruşturması kapsamında tutuklanırken, kanal henüz mahkeme kararı olmadan kayyım yönetimine devredildi.
Aynı dönemde TMSF’nin Flash TV’ye kayyum ataması sonucunda 150 çalışan işten çıkarıldı. TELE1’deki kayyum süreciyle birlikte yüzlerce gazeteci daha işsiz kaldı.
Özel televizyon kanalı Ekol TV de “ekonomik gerekçeler” ileri sürerek 300 gazeteciyi işten çıkardı.
Sokakta şiddet, ekranda sansür
Basın özgürlüğüne yönelik baskılar yalnızca mahkemelerle sınırlı kalmadı.
Gazeteci ve aktivist Hakan Tosun, sokak ortasında uğradığı saldırı sonucu yaşamını yitirdi.
Elazığ’da Günışığı Gazetesi sahibi Mehmet Nafiz Koca pompalı tüfekle yaralanırken, Aydın’da kaza takibi yapan dört gazeteci darbedildi.
Sözcü muhabiri Evren Demirdaş saldırıya uğradı; gazeteciler Şule Aydın ve Murat Ağırel hakkında saldırı ihbarları alındı.
İHA muhabiri Sebahattin Yum, “Valiye şemsiye var, gazilere yok” başlıklı haberi nedeniyle Iğdır Valisi’nin şikayeti üzerine gözaltına alındı. Olayı görüntüleyen İHA muhabiri Ercan Tunç da gözaltına alınanlar arasındaydı.
RTÜK ve yargıdan cezalar yağdı
RTÜK, Ekim ayında TELE1’e yüzde 3 idari para cezası keserken, Halk TV ve Sözcü TV’ye de yayın durdurma ve para cezaları verdi.
Basın İlan Kurumu’nun ilan kesme yetkisi ise Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi.
Gazetecilere yönelik cezalar da sürdü:
- T24 muhabiri Asuman Aranca, Sinan Ateş cinayeti haberleri nedeniyle 10 ay hapis cezası aldı.
- JinNews Haber Müdürü Öznur Değer, 1 yıl 28 ay 15 gün hapse mahkûm edildi.
- BirGün gazetesi yöneticileri, Sabah gazetesinin haberini yeniden yayımladıkları gerekçesiyle hapis ve para cezalarına çarptırıldı.
Sansür ve erişim engelleri: “Gerçekler kapatılıyor”
Ekim ayında çok sayıda yolsuzluk, torpil ve cinayet haberi erişim engeline takıldı.
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin hakkındaki iddialar, Zonguldak’taki genç kız cinayeti, İBB soruşturmasına dair haberler ve Sendika.org’un X hesabı erişime kapatılan içerikler arasında yer aldı.
Çakırözer, bu tabloyu şu sözlerle değerlendirdi:
“Sansürün, baskının ve kayyumların gölgesinde nefes almaya çalışan basın, demokrasinin son savunma hattıdır. Gazetecilerin susturulması, halkın haber alma hakkının gasp edilmesidir.”
“Karanlığın içinde ışık arıyoruz”
Ekim ayı raporu, Türkiye’de basın özgürlüğünün geldiği noktanın sadece gazetecilerin değil, toplumun da özgürlük sınırlarını belirlediğini gösteriyor.
Her gözaltı, her kayyum kararı, yalnızca basına değil, kamusal bilince yönelmiş bir darbe olarak görülüyor.
Çakırözer’in ifadesiyle:
“Basın özgürlüğü sadece gazetecilerin meselesi değildir; özgür bir toplumun, adil bir devletin olmazsa olmazıdır. Karanlığın içinde ışık arayan herkesin meselesidir.”
- NHY / CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in Ekim 2025 Basın Özgürlüğü Raporu, Cumhuriyet Gazetesi, T24, BirGün, TELE1, JinNews arşivleri
