Kocaeli’nin Dilovası ilçesinde bir parfüm fabrikasında meydana gelen patlamada 2’si çocuk 6 kadın işçinin yaşamını yitirmesi, bölgedeki “denetimsiz sanayi düzeni”ni yeniden gündeme taşıdı. Meslek örgütleri, sendikalar ve siyasi partiler, “Bu bir iş cinayetidir” diyerek olay yerinde eylem yaptı. Uzmanlar, fabrikanın en temel güvenlik önlemlerinden yoksun olduğunu, çocuk işçiliğin göz göre göre sürdüğünü belirtti.
Denetimsizlik ve İhmaller Zinciri: “Yangın Tüpü Bile Yoktu”
Dilovası Mimar Sinan Caddesi’nde yer alan parfüm fabrikasında 6 işçinin yaşamını yitirdiği patlamanın ardından bölge, iş cinayetlerine dair büyük bir protestoya sahne oldu. Kocaeli İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, TMMOB, Kocaeli Tabip Odası, sendikalar ve siyasi parti temsilcileri, fabrikanın önünde bir araya gelerek “Kaza değil, iş cinayeti” pankartı açtı.
TMMOB Kocaeli İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Mehmet Ali Elma, fabrikanın bulunduğu alanın yerleşim bölgesiyle iç içe olduğuna dikkat çekerek, “Yangın tüpü bile görmedik. Böylesine yanıcı maddelerle çalışan bir tesise bu kadar yakın konutların arasında izin verenler hesap vermelidir” dedi. Elma, bölgedeki sanayi tesislerinin envanterinin çıkarılmadığını ve olası endüstriyel kazalara karşı hiçbir hazırlık bulunmadığını belirtti.
İSİG: “Çocuk İşçiler, Eğitimsiz Kadınlar, Ruhsatsız Binalar”
Ortak açıklamayı okuyan İSİG Meclisi Yürütme Kurulu Üyesi Elif Yetigin, fabrikanın adeta “ölüm tuzağı” gibi çalıştırıldığını söyledi.
Yetigin’in açıklamasına göre:
“Bina poliüretan panellerle inşa edilmiş, konutların arasına sıkıştırılmış, tek çıkış kapısına sahip ve hiçbir yangın tesisatı bulunmuyor. Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği’ne göre zorunlu olan yağmurlama sistemi dahi yok. İşletme ‘çok tehlikeli’ sınıfta olmasına rağmen çocuklar çalıştırılmış, işçilere gerekli ekipman ve eğitim verilmemiş.”
Yetigin, Çalışma Bakanlığı, Kocaeli Valiliği ve ilgili belediyelere sert sorular yöneltti:
“Bu işletme bugüne kadar denetlendi mi? Ruhsatı var mıydı? Eğer yoksa neden kapatılmadı, varsa neden göz yumuldu? CİMER’e yapılan şikayetler neden dikkate alınmadı?”
“Bir Ülkenin Nasıl Yönetildiğini, İnsanların Nasıl Öldüğünden Anlarsınız”
Eyleme katılan CHP Genel Başkan Yardımcısı Zeliha Aksaz Şahbaz, olayın münferit değil, sistematik bir ihmalin sonucu olduğunu söyledi:
“Bu bir insanlık dramıdır. AKP iktidarı, emekçiyi ve çocuğu bir maliyet unsuru olarak görüyor. Günde altı işçi ölüyor bu ülkede. Soma’da, Hendek’te, Ermenek’te, Beşiktaş’ta ve şimdi burada… Denetlenmeyen her fabrika, bir sonraki cinayetin provasıdır.”
Şahbaz, devlet kurumlarının faciaya neredeyse “komşu” olduğunu vurguladı: “Bu patlama, İŞKUR ve SGK binalarının hemen yanında gerçekleşti. Devlet, gözünün önünde gerçekleşen bu cinayetten bile ders çıkarmıyor.”
Gergerlioğlu: “Çocuk İşçiler, Yoksulluğun Kurbanı”
DEM Parti Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, patlamada yaşamını yitiren iki çocuğun ailelerinin ekonomik çaresizlik nedeniyle onları çalışmak zorunda bıraktığını anlattı:
“O çocuk orada çünkü babası kanserdi. Yoksulluk, kapitalizmin en çıplak haliyle öldürüyor. Üstüne bir de ruhsatsız, kaçak katlı, yanıcı madde dolu bir binada çalışıyorlardı. Sonra vali çıkıyor, ‘Ruhsatı vardı’ diyor. Hangi ruhsat? Bu düzen göz boyamak için birkaç kişiyi açığa alıyor ama sorumlular hep korunuyor.”
Gergerlioğlu, fabrikanın Çalışma Bakanlığı binasına birkaç yüz metre mesafede olmasının “iktidarın iş güvenliğine yaklaşımını simgelediğini” söyledi:
“Bir yanda yanan bina, diğer yanda denetimsizliğin sembolü olan bakanlık binası… Bu tablo, rejimin iş cinayetlerine nasıl baktığını gösteriyor.”
“Bu Katliamı Tarihe Not Düşüyoruz”
Eylemin sonunda konuşan temsilciler, iş cinayetlerinin cezasızlık politikasıyla sürdüğünü, Dilovası’ndaki facianın da “bilinçli bir ihmal zinciri”nin sonucu olduğunu vurguladı. Sendikalar, bölgede faaliyet gösteren sanayi tesislerinin derhal denetlenmesini ve çocuk işçiliği teşvik eden uygulamalara son verilmesini talep etti.
“Bu katliamı tarihe not düşüyoruz,” denildi açıklamada. “Bu ülkede iş cinayetlerinin hesabı sorulmadıkça, hiçbirimiz güvende değiliz.”
NHY / ANKA, Artı Gerçek, MA, Kocaeli İSİG Meclisi Ortak Açıklaması, TMMOB Kocaeli İl Koordinasyon Kurulu Basın Bilgilendirmes
