Belçika’daki Goyet Mağaraları’nda yürütülen yeni araştırma, Neandertallerin yalnızca hayatta kalmak için değil, rakip grupları zayıflatmak amacıyla da kadın ve çocukları hedef alarak sistematik kannibalizm uyguladığını gösteriyor. Bulgular, “ilkel içgüdüler” anlatısının ötesine geçerek erken insan toplulukları arasındaki örgütlü şiddetin ve grup rekabetinin izlerini gün yüzüne çıkarıyor.
Goyet Mağaraları’nda Yeniden Gündeme Gelen Soru: Neandertaller Arasında Örgütlü Şiddet Var mıydı?
Belçika’daki Goyet Mağaraları’nda 2016’da ortaya çıkarılan ve taş bıçak izleriyle parçalanmış Neandertal kalıntıları, o dönem “bir iç tür katliamı” ihtimalini gündeme taşımıştı. Yeni araştırma, Scientific Reports’ta yayımlanan bulgularla bu hipotezi daha da güçlendiriyor: Kesik izleri, derin kırık hatları ve kemik iliğine erişmek amacıyla yapılan yarıklar, kurbanların planlı bir şekilde parçalandığını gösteriyor.
Araştırmacılara göre bu şiddetin failleri büyük ihtimalle başka bir Neandertal grubuydu; zira bölgede söz konusu döneme tarihlenen Homo sapiens izine rastlanmadı. Katliamın yaklaşık 45.500–40.500 yıl önce gerçekleştiği düşünülüyor.
Hedef Kimdi? Kadınlar ve Çocuklar
Yeni çalışma, Neandertallerin mağarada bulunan en az altı bireyi rastgele seçmediğini ortaya koyuyor. Kurbanların çoğu yetişkin veya genç dört kadın ile iki çocuk; bunlardan biri henüz bebek. Üstelik hepsi fiziksel olarak daha kısa boylu ve zayıf yapılı, yani mağarada yaşayan toplulukla genetik veya ekolojik bağı olmayan bir grubun üyeleri.
Av mıydılar, kaçırılan tutsaklar mı?
Araştırma ekibi, bu bireylerin kendi başlarına bölgeye gelmiş olamayacakları görüşünde. “Zayıf fiziki yapı” nedeniyle kurbanların muhtemelen takip edilip yakalandığı, mağaraya götürüldüğü ve ardından öldürüldüğü belirtiliyor.
Kannibalizm: Açlık mı, Stratejik Şiddet mi?
Çalışmanın en çarpıcı bulgusu, şiddetin ardındaki olası strateji: Araştırmacılar, kadınlar ve çocukların hedef alınmasının rastlantı olmadığını, bunun rakip grubun üreme kapasitesini düşürmeye yönelik bir savaş taktiği olabileceğini söylüyor. Böyle bir uygulama, erken insan toplulukları arasındaki rekabetin sandığımızdan çok daha örgütlü ve acımasız olabileceğine işaret ediyor.
Bilim insanları yine de ihtiyatlı: O dönemde yaşanan kıtlık ya da ani çevresel krizlerin kannibalizmi tetiklemiş olabileceğini hatırlatıyorlar. Ancak kadın ve çocukların seçici biçimde öldürülmesi, motivasyonun yalnızca açlıkla açıklanamayacağını gösteriyor.
- NHY / Scientific Reports, 2025 tarihli çalışma, 2016 Goyet Mağaraları Neandertal kemik analizleri
